Samenwerking huisarts, POH GGZ en SolutionS
Voor huisartsen en praktijkondersteuners bieden we de mogelijkheid om telefonisch te overleggen met één van onze verslavingsdeskundigen voor informatie en advies. Bel ons intake center: tel. 033-204 8550.
Herkenning in de huisartsenpraktijk
De huisarts en de POH-GGZ spelen een belangrijke rol in de vroege signalering van middelenmisbruik en verslaving. Volgens onderzoek van het Partnership Vroegsignalering Alcohol is ongeveer 3 tot 10 procent van de patiënten in een gemiddelde huisartsenpraktijk probleemdrinker. Dit komt neer op zo’n 200 mensen bij een gemiddelde praktijkgrootte.
Sommige patiënten met een verslaving zoeken, uit zichzelf of op aandringen van hun omgeving, hulp bij u als arts. De meesten doen dit echter niet. Zij zullen zich bij u melden met andere klachten. De relatie tot de verslaving is hierbij niet altijd even duidelijk, sterker nog, verslaafden weten als geen ander hoe ze hun problematiek verborgen kunnen houden. Kleine aanwijzingen kunnen erop wijzen dat er mogelijk sprake is van een verslaving.
Bij een beginnende alcoholverslaving spelen bijvoorbeeld de volgende indirecte signalen een rol:
- psychische en sociale problemen
- slaapstoornissen
- frequent gebruik van tranquillizers en hypnotica
- klachten als vermoeidheid, tremoren, palpitaties, overmatig transpireren en maag-darmproblemen
- regelmatige ongevallen
- alcoholgeur of de aanwezigheid van andere sterke geuren ter maskering van de alcoholgeur
jicht
Veel van dit soort problemen komen ook voor als op zichzelf staande klachten of als symptomen van andere aandoeningen. Daarom is het belangrijk om in het achterhoofd te houden dat het ook symptomen van verslaving zouden kunnen zijn.
Diagnose
In veel gevallen zal een verslaafde patiënt niet uit zichzelf aangeven dat hij of zij met verslavingsproblematiek worstelt. Omdat zelfkritiek verdwijnt, zal iemand de verslaving vrijwel altijd ontkennen. Men denkt lange tijd dat het gedrag onder controle is, zelfs al wijst de praktijk anders uit.
Over het algemeen wordt er van uitgegaan dat iemand met een verslavingsprobleem zich alleen wil laten helpen als hij in vele opzichten aan de grond zit en geen enkele uitweg meer ziet. Voorbeelden van dit dieptepunt zijn: het kwijtraken van een baan, het verbreken van een relatie en het kwijtraken van huis en haard. Dit wordt ‘hitting rock bottom’ genoemd.
Soms zijn er directe signalen die u op het spoor van een verslaving brengen, zoals een (gemaskeerde) alcoholfoetor, aanwijzingen van derden of intoxicatie. Maar er zijn ook veel indirecte signalen die kunnen wijzen op verslaving.
De multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in het gebruik van alcohol van het Trimbos-instituut, noemt de volgende risico-indicatoren voor vermoeden van problematisch alcoholgebruik: